Kościół św. Jadwigi Śląskiej

Późnogotycki kościół pod wezwaniem świętej Jadwigi w Nieszawie – polski rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się przy ulicy Noakowskiego 13 w miejscowości Nieszawa, położonej w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie aleksandrowskim w połowie drogi między Włocławkiem a Toruniem.

Późnogotycki kościół pod wezwaniem świętej Jadwigi w Nieszawie – polski rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się przy ulicy Noakowskiego 13 w miejscowości Nieszawa, położonej w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie aleksandrowskim w połowie drogi między Włocławkiem a Toruniem.

Historia

Pierwotna wzmianka o kościole pochodzi z około 1428 roku. Obecny kościół wzniesiono w latach 1460-1468. W 1592 roku dobudowano wieżę a w XVI wieku kaplicę przy prezbiterium. Kościół był kilkakrotnie odnawiany m.in. na przełomie XVI i XVII w. zasklepiono kaplicę przy prezbiterium. Do nawy przybudowano kolejne kaplice, tj.: w 1637 roku od północy pw. św. Jana Chrzciciela, a w 1705 roku od południa pw. Najświętszej Marii Panny. Po 1721 roku odnowiono wieżę kościelną, którego fundatorem był kasztelan brzesko-kujawski. Gruntowny remont kościoła miał miejsce w latach 1951-1955 i objął on m.in.: zniesienie pozornego sklepienia nawy z XVII wieku oraz wiązania dachowego i założenie stropu żelbetowo-pustakowego.

Architektura kościoła

Kościół w Nieszawie to budowla późnogotycka, orientowana z kaplicami barokowymi, murowany z cegły, o układzie gotyckim, z kaplicami otynkowanymi. Dwuprzęsłowe prezbiterium zamknięte ścianą prostą, z przybudówką od północy mieszczącą kaplicę i zakrystię. Szersza i wyższa nawa trójprzęsłowa, z dwuprzęsłowymi kaplicami od północy i od południa przybudowanymi do przęseł wschodniego i środkowego. Od strony zachodniej kwadratowa wieża ze schodami w grubości muru północnego. Na wieży od strony miasta umieszczony został herb starosty nieszawskiego Michała Działyńskiego, zaś od północy na wysokości drugiej kondygnacji widnieje tablica z nazwiskiem budowniczego wieży Pawła Rzuca. W murach kościoła tkwią do dzisiaj kule z tzw. bombard - jest to pamiątka po "potopie szwedzkim".

W prezbiterium sklepienie jest kolebkowo-krzyżowe z wydobytymi drutami i gzymsikami u spływów, pochodzi ono zapewne z drugiej połowy XVI wieku lub początku XVII w. W zakrystii i przedsionku sklepienie natomiast jest kolebkowe z lunetami, w kaplicy przy prezbiterium widać sklepienie późnogotyckie, sieciowe z XVI wieku. W nawie nowy strop z dekoracją kasetonową z 1952 roku. W kaplicach przy nawie sklepienia są kolebkowo-krzyżowe, pod wieżą natomiast krzyżowe. Tęcza oraz powiększone okna w prezbiterium i nawie zamknięte są łukiem ostrym, w przybudówkach natomiast półkoliście. Wejście z prezbiterium do zakrystii ma kształt półkolisty.

Zabytkowe wyposażenie kościoła

• ołtarz główny: manierystyczny, z obrazem Bożego Narodzenia pędzla nieznanego malarza niderlandzkiego działającego w Gdańsku.
• ołtarze boczne:

ołtarz Matki Boskiej Częstochowskiej z 1 połowy XVII wieku, w jego nasadzie umieszczono obraz ścięcia św. Jana,

ołtarz św. Marcina, manierystyczny z połowy XVII wieku,

ołtarz św. Jana Nepomucena, z wczesnobarokowym obrazem Matki Boskiej Skępskiej,

ołtarz św. Barbary, barokowy z XVII wieku,

ołtarz Zwiastowania NMP, również barokowy z XVIII wieku,

• stalle z 1635 roku - arcydzieło snycerki polskiej zostały wykonane w warsztacie gdańskim (niestety żadne dokumenty nie piszą w jakim warsztacie),
• ambona z XVIII wieku,
• chrzcielnica barokowa z XVII wieku,
• skrzynia kuta (pod amboną), prawdopodobnie z XVII wieku,
• wieczna lampka z 1652 roku,
• ławki zdobione intarsją z XVII wieku
• chór muzyczny o malowniczej dekoracji arabeskowej
• dwa obrazy z XVII wieku namalowane przez Józefa Charzyńskiego: jeden z nich przedstawia Pokłon Trzech Króli, na którym sportretowano króla Zygmunta III Wazę, drugi natomiast ukazuje Zwiastowanie NMP; oba obrazy są o wymiarach 6 x 3 metry,
• rzeźba klęczącej królowej, wpatrującej się w postać Ukrzyżowanego (w drugiej kondygnacji głównego ołtarza),
• obraz przedstawiający klęczącą królową Jadwigę z koroną na głowie (w drugiej arkadzie stalli północnej),
• fresk Królowej uwalniającej więźnia ( na północnej ścianie prezbiterium),
• rokokową monstrancję z figurką królowej z XVIII wieku, została wykonana przez złotnika K. Magierskiego

Linki zewnętrzne

• Diecezja włocławska
• Zabytki architektury:budowle sakralne