” | Góra Witosławska (491 m n.p.m.) – szczyt w Paśmie Jeleniowskim, Gór Świętokrzyskich. Porośnięty lasem jodłowo-bukowym. Na zachodnim stoku góry, od strony Szczytniaka, usytuowany jest rezerwat przyrody Małe Gołoborze.
Na południowo-wschodnim zboczu góry, ok. 50 m powyżej drogi na przełęczy, znajduje się drewniana kaplica pw. Zesłania Ducha Świętego z XVIII wieku, wybudowana przez benedyktynów z klasztoru na Łysej Górze i rozbudowana w pierwszej połowie XIX wieku. Do pierwotnej kaplicy, która obecnie stanowi prezbiterium, dobudowano wówczas nawę. Fundatorem rozbudowy był pułkownik wojsk polskich Antoni Libiszowski. Wewnątrz znajduje się kamienna chrzcielnica z XIX wieku, barokowe krucyfiksy, rokokowe lichtarze, oraz kropielnica z XVIII wieku.
Na Górze Witosławskiej znajdują się także, dwie figury przydrożne. Kamienna Matka Boska z Dzieciątkiem, pochodząca z XVIII wieku, oraz drewniany Chrystus z połowy XIX wieku.
Za czasów pogańskich na Górze Witosławskiej znajdował się święty gaj. Według niektórych czczono tutaj Wita, to jest Świętowita, bóstwo pogańskie, opiekujące się m.in. słońcem. Niektóre źródła twierdzą, że to właśnie od imienia tego bóstwa może pochodzić nazwa góry. Bardziej prawdopodobne jest pochodzenie nazwy od miejscowości Witosławice. Również później, od XV wieku na Zielone Święta, odbywały się tu co roku ludowe zabawy. Przeniosły się one na Witosławską z Łysej Góry, po tym gdy zostały zakazane przez króla Kazimierza Jagiellończyka, na prośbę benedyktynów z tamtejszego klasztoru. Były one prawdopodobną przyczyną wybudowania tu kaplicy. |
