” | Zabytkowy zbór ariański – murowany obiekt z przeł. XVI/XVII w., obecnie budynek gospodarczy przy domu nr 26 w Pęczelicach w powiecie buskim w województwie świętokrzyskim w Polsce.
Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego.
Wybudowany przez Stanisława Gnoińskiego, syna Mikołaja hetmana nadwornego. Był on arianinem. Wybudował we wsi zbór braci polskich (ariański), który kolejni katoliccy właściciele majątku adaptowali na spichlerz, lamus. Funkcję tę pełnił on aż do początków XX w. Został przebudowany w XX w., a od poł. XX w. popada w ruinę. W 2005 Towarzystwo Opieki nad Zabytkami (Oddział Busko-Zdrój) interweniował u służb konserwatorskich m.in. w sprawie zboru ariańskiego w Pęczelicach.
Z budynku do dziś zachowały się tylko wysokie piwnice, dwie izby ze śladami sklepienia kolebkowego i fragment późnorenesansowego obramienia okiennego. Obiekt znajduje się na oznakowanym Szlaku wokół Studni (przystanek nr 3).
Niedaleko od obiektu znajduje się Ostra Góra z domniemanymi grobami ariańskimi. Ksiądz Jan Wiśniewski w książce „Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Stopnickiem” pisząc: „Podczas mojej podróży historycznej w 1923 roku po dawnym dekanacie stopnickim z Dobrowody gdziem nocował, jechałem na mszę św. do Szczaworyża i pod tą wsią (Pęczelicami) przejeżdżałem obok wyniosłego wzgórza, które wzbudziło moją uwagę. Zowie się Ostra Góra. Przed kilkunastu laty geometra pracujący w okolicy, kazał na szczycie wkopać słupek. Wówczas natrafiono na sklepienie, które gdy przebito znaleziono tam grób, w którym było 12 trumien, mających kształt człowieka. Naturalnie – wandalska ręka dziczy musiała szukać skarbów i poniszczyć pamiątki. Gdym wszedł na szczyt góry, ujrzałem zawaloną rumowiskiem piwnicę, lecz trumien nie widziałem”. Nieco dalej dodaje, iż będąc w pobliskich Żernikach Górnych w rozmowie z mieszkańcami dowiedział się, że mógł to być grób Arian. |
