Dworzec kolejowy Skawina
Skawina
13.3km
Stary Dworzec Kolejowy
Czytaj dalej
Kraków Główny – dworzec kolejowy w Krakowie, obsługujący pociągi pasażerskie wszystkich rodzajów. Według kategoryzacji PKP ma najwyższą kategorię A. Ruch na stacji kierowany jest z jednej nastawni dysponującej „KG”, wyposażonej w urządzenia przekaźnikowe typu „E”. W związku z posadowieniem obiektu dworca na filarach, kierowane są na niego tylko pociągi pasażerskie. Wszystkie pociągi towarowe omijają centrum miasta tzw. małą obwodnicą przez stację towarową Kraków Olsza. Od 14 lutego 2014 główna hala dworca znajduje się bezpośrednio pod peronami kolejowymi, a jednocześnie bezpośrednio ponad Tunelem Krakowskiego Szybkiego Tramwaju. Całość wchodzi w skład Krakowskiego Centrum Komunikacyjnego. Budynek starego dworca, znajdujący się na południe od peronów, stanowi jeden z obiektów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki utworzonego 6 kwietnia 2006 r. HistoriaPoczątkowo planowano wybudowanie dworca w okolicach Łobzowa lub w rejonie wylotu ul. Długiej, ostatecznie wybór padł jednak na obszerną realność Józefa Brodowicza, leżącą w dzielnicy Wesoła, między Ogrodem Strzeleckim, ul. Lubicz i ul. Pawią. Tereny te nabyto za 200 tys. złp. w połowie roku 1844, zakupując też nowy, usytuowany tam pałacyk, w którym umieszczono biura kolejowe przeniesione z położonej w Rynku Głównym kamienicy Treutlera. 12 października 1844 r. o godz. 12:00 poświęcono kamień węgielny pod budynek dworca, mający powstać jako stacja końcowa Kolei Krakowsko-Górnośląskiej. W uroczystości wzięli udział rezydenci Rosji i Prus, przedstawiciele władz Wolnego Miasta Krakowa, delegaci władz ze Śląska, goście z Prus i Królestwa Polskiego, członkowie Towarzystwa Kolei Krakowsko-Górnośląskiej oraz licznie zgromadzeni krakowianie. Uroczyste otwarcie dworca i uruchomienie linii kolejowej z Krakowa do Mysłowic nastąpiło 13 października 1847 roku. Budynek nowego dworca wzniesiono w poł. XIX w. stylu neorenesansowym, znamiennym dla pruskiego budownictwa kolejowego (budowniczy był inżynierem kolei górnośląskich z Wrocławia). Powstał on według projektu wrocławskiego architekta Petera Rosenbauma. Fasada zachodnia posiadała trzy ryzality, z których środkowy był bardziej wysunięty, wyższy i szerszy od pozostałych, usytuowanych na skrzydłach gmachu. W ryzalitach tych umieszczono wejścia do poczekalni, kas i biur kolejowych. Fasady południowa i północna miały wyższe części środkowe, ozdobione po bokach wielkimi oknami, między którymi znajdowały się cztery wysokie kolumny zakończone sklepionymi łukami. Pod każdym z trzech łuków biegły tory kolejowe umożliwiające wjazd pociągów do krytej hali, gdzie umieszczono perony. Hala peronowa nakryta była szklanym dachem, który umocowano na żelaznych wiązaniach podtrzymywanych przez żelazne filary. Rozplanowanie gmachu dworca dostosowane zostało do planowanego w przyszłości przelotowego ruchu kolejowego z zachodu na wschód. Tory przebiegały przez całą długość hali dworcowej, kończąc się na skraju ul. Lubicz, gdzie znajdowała się tarcza obrotowa służąca do kierowania parowozów na inne tory lub do ich zawracania. Pierwotny dworzec krakowski oddalony był od ul. Lubicz o ok. 50 metrów. Przed budynkiem od strony zachodniej umieszczono podjazd dla powozów i dorożek oraz zieleniec. Od strony północnej wznosiły się magazyny, warsztaty i inne zabudowania kolejowe. W XIX wieku dworzec przeszedł jeszcze dwie przebudowy w latach 1869-1871 oraz 1892-1894, które ostatecznie nadały mu styl eklektyczny, który zachował po dzień dzisiejszy. Ostatnia przebudowa dworca miała miejsce w 1920 roku. Przedłużenie linii w kierunku wschodnim w 1856 r. i dalsza rozbudowa węzła kolejowego spowodowała konieczność znacznej rozbudowy dworca, której dokonano w latach 1869–1871, przy zachowaniu nowoczesnego jak na tę epokę układu funkcjonalnego. Po likwidacji ogrodów przydworcowych, budynek dworca został wówczas powiększony niemal dwukrotnie, do obszaru zajmowanego obecnie, nadano mu też nieco nowocześniejszą formę architektoniczną. Kolejne modernizacje miały miejsce w latach 1892–1893 (budowa żelbetonowego tunelu pod peronami) i 1920 (rozbudowa). Równocześnie powstawały elementy infrastruktury przydworcowej, jak m.in. hala peronowa (ok. 1870, zastąpiona przez nową halę ok. 1895), parowozownia z warsztatami, osiedle dla pracowników kolei (realizowane etapami 1869–1925), wiadukt nad ul. Lubicz (1898, autorstwa Teodora Talowskiego), wieża wodna (najnowsza ok. 1925) czy drukarnia kolejowa (1927). W latach 30., w związku m.in. z budową linii kolejowej do Kielc i Warszawy, całkowicie przebudowano układ torowy dworca, burząc halę dworcową i zwiększając liczbę peronów. W tej, z grubsza biorąc, postaci dworzec przetrwał przez kolejne kilkadziesiąt lat. W minionym stuleciu kilkakrotnie rozważano likwidację dworca w dotychczasowej lokalizacji. Plan rozbudowy Krakowa z 1934 zakładał realizację nowego budynku w odległości ok. 300 metrów na północ od dotychczasowego, który zamierzano rozebrać. W okresie Generalnego Gubernatorstwa niemieccy okupanci rozważali likwidację średnicowej linii kolejowej (w jej miejscu miałaby powstać aleja miejska) i budowę nowej po zachodniej stronie miasta, wraz z nowym dworcem kolejowym w planowanej monumentalnej dzielnicy rządowej na Dębnikach. Podobne zamierzenia sformułowały władze PRL w związku z budową w latach 50. Nowej Huty, z tym że nowa linia średnicowa miała przebiegać na wschód od dotychczasowej, a nowy dworzec powstałby w okolicach Ronda Mogilskiego. Wszystkie te plany nie wyszły poza fazę wstępnych projektów. Współczesne inwestycjeW ostatnich latach wybudowano nowe perony, których zadaszenie pełni równocześnie rolę parkingu dla samochodów osobowych, jak również zlokalizowano tam stanowisko taksówek. Wiosną 2012 roku (w czerwcu) planowane było ukończenie budowy podziemnej hali, jednak ze względu na nieporozumienie między spółkami PKP miała ona zostać udostępniona pasażerom dopiero na przełomie sierpnia i września, lecz następnie ze względu na nieujętą w pierwotnych planach gruntowną modernizację jednego z dworcowych tuneli, termin otwarcia został po raz kolejny przesunięty – na 2013 rok. W związku z odstąpieniem przez PKP SA od umowy zawartej z wykonawcą, który ogłosił upadłość we wrześniu 2012, termin został wstępnie ustalony na IV kwartał 2013. 13 lutego 2013 PKP SA ogłosiło, że komisja inwentaryzacyjna oceniająca zaawansowanie inwestycji, stwierdziła, że nowemu wykonawcy potrzebne będzie co najmniej osiem miesięcy, aby ją zakończyć. Ponieważ ogłoszenie przetargu miało nastąpić najwcześniej w marcu, termin otwarcia miał nie być wcześniejszy niż 2014 r. 12 lipca 2013 ogłoszono ponadto, że zakończenie remontu przewidziane jest na grudzień 2013. Ostatecznie nowy, podziemny dworzec, tzw. Kraków Nowy Główny, oddano do użytku 14 lutego 2014 roku. SkomunikowaniePod dworcem tunelem przebiega linia Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, zaś w odległości 500 metrów (skrzyżowanie ulic Basztowej i Westerplatte) przebiegają główne linie tramwajowe, wiodące do wszystkich części miasta. Obok znajduje się dworzec autobusowy. Przystanki komunikacji miejskiej znajdujące się w pobliżu dworca kolejowego:
|
Stary Dworzec Kolejowy - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 90 odsłon