Skrzyczne w Beskidzie Śląskim

Skrzyczne (1257 m n.p.m.) – najwyższy szczyt w grupie górskiej Beskidu Śląskiego w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich w Polsce. Jako najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego Skrzyczne należy do Korony Gór Polski.

Skrzyczne (1257 m n.p.m.) – najwyższy szczyt w grupie górskiej Beskidu Śląskiego w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich w Polsce. Jako najwyższy szczyt Beskidu Śląskiego Skrzyczne należy do Korony Gór Polski.

Położenie

Skrzyczne wznosi się w północno-wschodniej części Beskidu Śląskiego, w bocznym ramieniu pasma Baraniej Góry, odgałęziającym się od głównego pnia pasma w Malinowskiej Skale. Ramię to, które właściwie tworzy masyw Skrzycznego i Małego Skrzycznego, oddziela dolinę górnego toku Żylicy od Kotliny Żywieckiej. Ze względu na charakterystyczną sylwetkę góry, stromo opadającej ku wschodowi i północy oraz na położony na szczycie maszt nadajnika RTV jest ona łatwo rozpoznawalna z wielu miejsc, np. w Beskidzie Żywieckim lub w Tatrach.

Nazwa

Według rozpowszechnionego podania, przytoczonego w XVIII w. w "Dziejopisie Żywieckim" przez ówczesnego wójta żywieckiego, Andrzeja Komonieckiego, nazwa góry (Skrzyczne lub Skrzecznia) ma pochodzić od skrzeczenia żab, które w wielkiej ilości zamieszkiwały staw, kiedyś istniejący podobno w kotle (rzekomo polodowcowym) między Skrzycznem a Małym Skrzycznem.

Geologia – morfologia

Masyw Skrzycznego zbudowany jest z grubych warstw piaskowców godulskich. Ku dolinie Żylicy oraz ku Kotlinie Żywieckiej góra ta opada bardzo stromymi stokami. W krajobrazie Kotliny Żywieckiej prezentuje się tym potężniej, iż śmiało wystrzela ponad otaczające ją obniżenie jednym, blisko 800-metrowym zrębem. W kierunku północnym grzbiet Skrzycznego opada ku przełęczy Siodło kilkoma wysokimi progami, a jego zbocza pokrywają potężne pokrywy rumowiskowe, porośnięte obecnie częściowo lasem – pozostałość wietrzenia mrozowego z okresu lodowcowego.

Poczynając od końca lat 60. XX w. odkryto na stokach Skrzycznego kilkanaście niewielkich jaskiń typu szczelinowego i schronisk skalnych, rozwiniętych w budujących górę piaskowcach. Największa z nich, Jaskinia Pajęcza (długość korytarzy 61 m - dziś już niedostępna po zawaleniu wejścia), znajduje się na południowy zachód od hali Jaworzyna, na wysokości ok. 1075 m n.p.m., a jej nazwa pochodzi od występującej tam bogatej fauny pajęczaków.

Sport i turystyka

Na szczycie Skrzycznego znajduje się schronisko PTTK, basen dla dzieci, ścianka wspinaczkowa, strzelnica (łuk, wiatrówka) i boisko. Można tam wjechać dwuodcinkowym wyciągiem krzesełkowym ze Szczyrku. Na zboczach góry znajdują się trasy narciarskie o różnym stopniu trudności należące do Ośrodka Narciarskiego COS (m.in. trasa FIS) i łącznej długości 14 km. Przez Skrzyczne przechodzi też wiele szlaków turystycznych (np. na Baranią Górę) – pieszych i rowerowych (również wyczynowych Downhill, na których odbywały się między innymi zawody Pucharu Polski). Ponadto szczyt Skrzycznego ze strony wschodniej (od Jeziora Żywieckiego) jest znakomitym startowiskiem dla miłośników paralotni.

Zagospodarowanie

Na szczycie Skrzycznego od końca lat 90. XX w. wznosi się charakterystyczny 87-metrowy maszt nadajnika RTV. W usytuowanym obok budynku mieści się Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy Wisła/Skrzyczne firmy EmiTel z grupy TP SA. Na wieży nadawczej EmiTela zainstalowane są również anteny przemienników amatorskich: w pasmie 2m przemiennik SR9B "Beskidek" pracujący na częstotliwości 145,7125 MHz oraz przemiennik SR9SK pracujący w pasmie 70 cm na częstotliwości 439,375 MHz. Ponadto od sierpnia 2007 na częstotliwości 1250 MHz pracuje ze Skrzycznego przemiennik telewizji amatorskiej o znaku SR9TVA.

Szlaki turystyczne

• ze Szczyrku Centrum przez halę Jaworzyna - 2:25 h, z powrotem 1:45 h
• ze Szczyrku Centrum przez przełęcz Becyrek - 2:15 h, z powrotem 1:40 h
• z Buczkowic przez siodło pod Skalitem - 3:20 h, z powrotem 2:30 h
• z Ostrego - 2:15 h, z powrotem 1:30 h
• na przełęcz Salmopolską przez Malinowską Skałę – 2:15 h, z powrotem 3 h
• na Baranią Górę – 2:45 h, z powrotem 3:00 h,