Rynek

Rynek w Tarnowskich Górach – główny plac Tarnowskich Gór.

Rynek w Tarnowskich Górach – główny plac Tarnowskich Gór.

Historia

Pierwszym rynkiem miejskim był obecny plac Gwarków. Jednak w krótkim czasie wielu urzędników nie znalazło już tam miejsca na swoje biura. Kolejny rynek został wytyczony pomiędzy dzisiejszymi ulicami Gliwicką, ks. M.Lewka oraz pl. Gwarków, tam też miał siedzibę Urząd Miasta i Urząd Górniczy. Jednak gwałtowny rozwój miasta sprawił, że zaistniała potrzeba wytyczenia nowego rynku, który jest rynkiem głównym do dnia dzisiejszego.

Płyta rynku została w XVI wieku wybrukowana, a w 1960 i 1975 roku została gruntownie przebudowana. W zachodniej części rynku stoi na kamiennej podmurówce pochodząca z lat 50, XX wieku drewniana konstrukcja ręcznego kołowrotu z dachem pokrytym gontem na drewnianych słupach. Jest to jedna z dwóch miejskich studni, które w przeszłości znajdowały się na rynku.

Wokół studni zachowano fragment XIX wiecznego bruku. Został on odtworzony na podstawie starych rycin studni miejskiej i doskonale imituje nawierzchnię Rynku z okresu powstania miasta. Z Rynku wybiegało wówczas 8 ulic. W 1548 roku poszerzono go w kierunku wschodnim. Mieścił się na nim: Urząd Górniczy, Sąd, Starostwo Ziemi Bytomskiej i Rada Miejska. Powstały tutaj również liczne kamienice najbogatszych mieszczan - gwarków tarnogórskich.

W 1858 na pamiątkę założenia miasta przez księcia Jana Opolskiego i margrabiego Jerzego Hohenzollerna wystawiono na rynku krzyż. Wokół niego w 1923 na pamiątkę trzech powstań o wolność Śląska posadzono 3 "dęby wolności". Niestety w czasie remontu płyty rynku zostały ścięte.

W 2005 i 2010 roku ponownie wymieniono nawierzchnię rynku. Na miejscu płyt chodnikowych pojawiła się stylowa kostka brukowa. Odnowiono także ratusz.

Opis

Rynek ma kształt trapezu o długości 108 metrów, szerokości 75 metrów w części zachodniej i 52 m w części wschodniej. Pewna nieregularność w kształcie wynika z faktu, że prace górnicze prowadzone były nawet w ścisłym śródmieściu - gwarkowie budowali domy obok szybów wydobywczych, a nie według ustalonego porządku. Od rynku odchodzą ulice: Krakowska, Tylna, Strzelecka, ks. Józefa Wajdy, Opolska, Przesmyk, Gliwicka i Górnicza. Główny plac miasta jest deptakiem prawie całkowicie zamkniętym dla ruchu samochodów (prócz pierzei wschodniej).

Zabytki

• Domy podcieniowe,
• ratusz,
• ewangelicki Kościół Zbawiciela,
• studnia i otaczające rynek kamienice (np. Dom Cochlera, Wieprzowskiego, Petrascha, Dom Sedlaczka wraz z Muzeum Miejskim).

Wokół rynku znajdują się też inne budynki, m.in. kawiarnie, sklepy i apteki.