Pomnik Mikołaja Kopernika

0

Pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie – pomnik dłuta duńskiego rzeźbiarza Bertela Thorvaldsena, wykonany w 1822. 2,8-metrowa rzeźba z brązu przedstawia siedzącego Mikołaja Kopernika z cyrklem w prawej dłoni i sferą armilarną w lewej dłoni. Wierne kopie tego pomnika znajdują się w Montrealu i Chicago.

Po obu stronach czarnego cokołu są wyryte i złocone napisy: z lewej strony po łacinie NICOLAO COPERNICO GRATA PATRIA (pol. Mikołajowi Kopernikowi Wdzięczna Ojczyzna), z prawej strony MIKOŁAJOWI KOPERNIKOWI RODACY. W czasie okupacji niemieckiej, do 1942 roku, polski napis był przykryty przez tablicę z napisem niemieckim „Dem Grossen Deutschen Astronomen” (pol. Wielkiemu niemieckiemu astronomowi).

Czytaj dalej

Pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie – pomnik dłuta duńskiego rzeźbiarza Bertela Thorvaldsena, wykonany w 1822. 2,8-metrowa rzeźba z brązu przedstawia siedzącego Mikołaja Kopernika z cyrklem w prawej dłoni i sferą armilarną w lewej dłoni. Wierne kopie tego pomnika znajdują się w Montrealu i Chicago.

Po obu stronach czarnego cokołu są wyryte i złocone napisy: z lewej strony po łacinie NICOLAO COPERNICO GRATA PATRIA (pol. Mikołajowi Kopernikowi Wdzięczna Ojczyzna), z prawej strony MIKOŁAJOWI KOPERNIKOWI RODACY. W czasie okupacji niemieckiej, do 1942 roku, polski napis był przykryty przez tablicę z napisem niemieckim „Dem Grossen Deutschen Astronomen” (pol. Wielkiemu niemieckiemu astronomowi).

Historia

Ufundowany przez księdza Stanisława Staszica, odsłonięty został 11 maja 1830 przez Juliana Ursyna Niemcewicza. Stanął przed Pałacem Staszica w Warszawie, ówczesną siedzibą Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

12 lutego 1942 Maciej „Alek” Dawidowski z Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” zdjął z pomnika tablicę z niemieckim napisem i ukrył ją w pobliskiej zaspie śniegu. Po kilku dniach zdjętą tablicę przeniósł na Żoliborz, gdzie przetrwała do końca wojny, po czym została przekazana do Muzeum Historycznego m.st. Warszawy.

W 1944 roku, po powstaniu warszawskim, pomnik został zniszczony i prawdopodobnie jako przeznaczony na złom wywieziony z Warszawy. Po zakończeniu wojny odnaleziono go na złomowisku we wsi Hajduki Nyskie, skąd niezwłocznie, bez naprawy, przeniesiono go na poprzednie miejsce. Restauracja pomnika została wykonana w 1949 w warszawskiej odlewni Braci Łopieńskich.

Pod koniec maja 2007, z kilkumiesięcznym opóźnieniem, na placyku wokół pomnika został umieszczony model Układu Słonecznego uwieczniony w De revolutionibus orbium coelestium. W nawierzchni wyłożonej skandynawskim czerwonym granitem vanga, orbity zostały zaznaczone jaśniejszym kamieniem pochodzącym z Chin, a na nich umieszczono planety odlane z brązu w Odlewni Metali Nieżelaznych na ul. Spokojnej w Warszawie. Autorem projektu jest rzeźbiarz Antoni Grabowski, a początkowo matowe planety mają z czasem zostać wypolerowane stopami przechodniów. Wszystkie planety zamocowane są na 40 cm kotwach, a każda planet opatrzona jest znakiem autora „Antoni”.

W nocy 1/2 lipca 2008 pomnik został zdewastowany. Sprawca dewastacji zerwał z lewej dłoni Kopernika sferę armilarną. Zrabowany element został odzyskany już 3 lipca po dostarczeniu go przez nieznaną osobę do warszawskiej pracowni konserwacji zabytków. Podobna sytuacja miała miejsce w we wrześniu 2011, gdy trzech nastolatków dokonało kradzieży sfery, jednak po ich zatrzymaniu element znów został przywrócony.


Pomnik Mikołaja Kopernika - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.