Pałac w Dolsku

Pałac w Dolsku – ruina pałacu w stylu neogotyku angielskiego, znajdująca się w Dolsku, na polanie parkowej w odsunięciu od dziedzińca folwarku, w pobliżu południowego brzegu jez. Dolsk. W czasach świetności zwany był małym Sanssouci.

Pałac w Dolsku – ruina pałacu w stylu neogotyku angielskiego, znajdująca się w Dolsku, na polanie parkowej w odsunięciu od dziedzińca folwarku, w pobliżu południowego brzegu jez. Dolsk. W czasach świetności zwany był małym Sanssouci.

Historia

Pierwsza wzmianka o rezydencji właścicieli majątku pochodzi z 1713 r., gdy właścicielem Dolska był Friedrich W. von der Marwitz. W latach 1828-45 powstał okazały pałac w stylu neogotyckim, zbudowany przez Karla A. von Tresckow, na wzór myśliwskiego pałacu margrabiego Jana w Kostrzynie, wg projektu architekta związanego ze środowiskiem Karla Friedricha Schinkla. Ponownie przebudowany ok. 1889 r. przez Tassilio von Tresckow z zastosowaniem form neogotyckich i motywów nawiązujących do baroku, m.in. powstały 3 wieże, taras oraz dodano elementy dekorujące dachu, tj. lukarny i iglice. W 1944 r. po nieudanym zamachu na Hitlera przeprowadzonym m.in. przez generała Henniga von Tresckow i śledztwie przeprowadzonym przez gestapo, odium winy spadło również na pozostałą rodzinę Tresckow, której dobra zostały skonfiskowane przez III Rzeszę; w zamku w Dolsku utworzono szkołę kadetów dla dzieci wyższych oficerów Wehrmachtu. Po II wojnie światowej pałac został zamieniony na magazyn zboża, następnie nieużytkowany i dewastowany, zniszczony w pożarze w 1967 r., pozostały mury obwodowe. W latach 90. XX w. część terenu z pałacem kupiła rodzina Marii i Krzysztofa Mudzo.

Park przypałacowy

Park przypałacowy w stylu angielskim, założony w 1832 r., projekt Peter Joseph Lenné; powierzchnia 38,95 ha. W połowie XIX w. w skład założenia pałacowo-parkowego wchodziły: pałac z krajobrazowym parkiem ozdobnym, ogród użytkowo ozdobny, park leśny z małym zbiornikiem wodnym położony wzdłuż brzegu większego jeziora Dolskiego oraz staw młyński przy zachodniej granicy parku. Od strony drogi wiejskiej tereny ogrodów ogrodzone były wysokim murem z cegieł. W części zachodniej założenia znajdowało się mauzoleum rodowe rodu von Treskow. Aktualnie elementy kompozycji przestrzennej uległy znacznemu zatarciu. Czytelna jest polana przed pałacem, dwa odcinki drogi o nawierzchni brukowanej prowadzące z parku do pałacu oraz aleje przy drogach dojazdowych przy granicach parku. Tereny ogrodu użytkowo ozdobnego są zachowane i użytkowane. Ceglany mur ogrodzeniowy zachował się w całości na granicy z drogą wiejską, na pozostałym odcinku pozostały jedynie ceglane słupy. W parku występują 52 gatunki i odmiany drzew i krzewów z ciekawymi gatunkami roślin obcego pochodzenia m.in. katalpa zwyczajna, jałowiec chiński, magnolia, tulipanowiec amerykański. Wiele dębów w wieku 150-250 lat, wiązów szypułkowych w wieku 100-150 lat oraz platan klonolistny, jesion wyniosły, grab, buk, stanowią pomniki przyrody.