Pałac Zamoyskich na Nowym Świecie

Pałac Zamoyskiego, także Kamienica hr. Andrzeja Zamoyskiego – zespół dwóch połączonych ze sobą budynków znajdujący się przy ul. Nowy Świat 67 i 69 w Warszawie.

Pałac Zamoyskiego, także Kamienica hr. Andrzeja Zamoyskiego – zespół dwóch połączonych ze sobą budynków znajdujący się przy ul. Nowy Świat 67 i 69 w Warszawie.

Historia

Od roku 1667 właścicielem posesji w tym rejonie był Jan Wielopolski. Wkrótce wybudował tu pałac i założył otaczający go ogród. W latach 1744-1745 na zlecenie spadkobierców Wielopolskiego dokonano przebudowy według projektu Piotra Hiża. Właścicielem budynku wkrótce stał się Franciszek Ksawery Branicki, który zlecił wykonanie prac renowacyjnych Szymonowi Bogumiłowi Zugowi.

W roku 1802 pałac kupiła Anna z Zamoyskich Sapieżyna. W budynku tym zamieszkał wtedy Stanisław Staszic; tu też zmarł w roku 1826. W 1839 posiadłość stała się własnością Andrzeja Zamoyskiego. Nowy właściciel w latach 1843-1846 dokonał jego przebudowy pod kierunkiem Henryka Marconiego, który nadał budowli okazałości. Jej fasadę zaakcentował tympanonem zdobionym płaskorzeźbami Pawła Malińskiego przedstawiającymi sceny mitologiczne.

19 września 1863 z okna pałacu członkowie Żandarmerii Narodowej dokonali zamachu na przejeżdżającego Nowym Światem namiestnika carskiego Fiodora Berga. W odwecie pałac został został splądrowany przez żołnierzy rosyjskich. Mienie mieszkańców zostało wyrzucone na bruk, przeniesione pod pomnik Mikołaja Kopernika i spalone. Z mieszkania siostry Fryderyka Chopina Izabeli Barcińskiej wyrzucono fortepian kompozytora, co opisał Cyprian Kamil Norwid w wierszu Fortepian Szopena.

Od roku 1867 w pałacu mieściła się siedziba Zarządu Inżynierii Warszawskiego Wojennego Okręgu.

W latach dwudziestolecia międzywojennego w pałacu mieściło się Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (nr 69) oraz Główna Komenda Policji Państwowej (nr 67).

Podczas obrony Warszawy w 1939 w budynku tym miało swą siedzibę Dowództwo Obrony Warszawy. Pałac ucierpiał podczas powstania warszawskiego. Odbudowano go w latach 1948-1950, nieznacznie zmieniając jego wygląd.

Obecnie mieści się tam Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział „Artes Liberales”, a także Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Zrzeszenie Studentów Polskich (mieszczące się pod numerem 69).