Pałac Donnersmarcków

Pałac Donnersmarcków w Nakle Śląskim to neogotycki, piętrowy pałac z końca XIX wieku, zbudowany na planie prostokąta z trzema ryzalitami od frontu i wyniosłą wieżą w północno-wschodnim narożniku. Pałac znajduje się w równocześnie z nim założonym parku krajobrazowym z zabytkowym starodrzewiem i alejkami i jest otoczony zabytkowym murem. Na terenie parku o powierzchni 18,3ha znajdują się także zabytkowe zabudowania gospodarcze, budynek w stylu neogotyku angielskiego, murowane mauzoleum rodziny Donnersmarcków (z 1898) i budynek warowni wraz z przejazdem w formie łuku Tudora.
Pałac był główną siedzibą bytomsko-siemianowickiej linii Donnersmarcków - jednego z najpotężniejszych rodów magnackich na Śląsku.

Historia

Teren, na którym wzniesiony jest pałac przynależał do dóbr rycerskich zamku Nakło (wzmiankowanego w 1372 roku jako drewniany gród obronny) i był własnością rodziny von Larisch, od której został kupiony pod koniec XVII wieku (1671) przez Leona Ferdynanda Donnersmarcka. Być może przed rozpoczęciem budowy, znajdowały się tu ruiny poprzedniego zamku.

W połowie XIX wieku (1856) z inicjatywy Leona Ferdynanda Donnersmarcka został tu wzniesiony pałac myśliwski, który został następnie (po 1891) gruntownie przebudowany dla hrabiego Łazarza Henckela von Donnersmarck.

Po II wojnie światowej pałac wraz z parkiem został przejęty przez Skarb Państwa i przeznaczono go na działalność szkoły rolniczej. Z powodu braku dogłębnych prac remontowych popadał stopniowo w ruinę. Obecnym właścicielem i zarządcą pałacu jest Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach, a głównym użytkownikiem Zespół Szkół Agroekonomicznych.

Od 2006 r. w pałacu mieści się Galeria "Barwy Śląska", prezentująca zbiory malarstwa intuicyjnego, ze zbiorów Gerarda Stanisława Trefonia.