Muzeum Ziemi Szprotawskiej

Muzeum Ziemi Szprotawskiej – muzeum regionalne w Szprotawie, ulokowane w zabytkowej Bramie Żagańskiej.

Muzeum Ziemi Szprotawskiej – muzeum regionalne w Szprotawie, ulokowane w zabytkowej Bramie Żagańskiej.

O powstaniu muzeum

Inicjatywa powołania do życia szprotawskiego muzeum zrodziła się w 2002 przy organizowaniu się w mieście stowarzyszenia Towarzystwo Bory Dolnośląskie. W zastępczym lokalu przy pl. Ewangelickim 1 (biuro PSL) od tego roku grzecznościowo gromadzono pierwsze eksponaty. Obsługiwano też pierwsze wycieczki i lekcje regionalne oraz interesantów. Przełomowe znaczenie miało przejęcie od gminy zabytkowego budynku Bramy Żagańskiej na jesieni 2003. Przy zaangażowaniu Towarzystwa Bory Dolnośląskie oraz sympatyków, m.in. kółka historycznego z Gimnazjum nr 1 i kółka PTTK ze Szkoły Podstawowej nr 1, muzeum otwarto w dniu 18 czerwca 2004.

Praca i zadania placówki

Pracownicy muzeum, wywodzący się z Towarzystwa Bory Dolnośląskie, obsługują placówkę społecznie. Z ramienia gminy w muzeum pracuje także opiekun. Muzeum Ziemi Szprotawskiej przyjęło od gminy zadania tj. ochronę i promocję gminnego dziedzictwa kulturowego, edukację regionalną i ekologiczną oraz promocję i informację turystyczną. W muzeum funkcjonują 4 działy: archiwaliów, archeologiczno-historyczny, przyrodniczy i turystyczny. Na przestrzeni pierwszych lat działalności, m.in. dzięki jej szerokiemu zakresowi, dużej aktywności i naciskowi na promocję, muzeum wpisało się w krajobraz kulturalny, turystyczny i topograficzny Szprotawy, będąc jednoznacznie kojarzone i przedmiotowo wykorzystywane przez szkoły, studentów i turystów. Muzeum szprotawskie jest jedyną tego typu placówką w całym regionie Borów Dolnośląskich. Od 2005 nosi imię dr. Felixa Matuszkiewicza (1885–1956), uznanego szprotawskiego historyka, badacza, publicysty i założyciela pierwszego w mieście muzeum (do 1945). Muzeum Ziemi Szprotawskiej jest kontynuatorem tejże tradycji.

Eksponaty i przedsięwzięcia

Do najcenniejszych eksponatów należy zaliczyć m.in.: tasak bojowy z XVI w. (kord ze Szprotawy), najstarszą kronikę miejską z XVIII w., kufer cechu szprotawskich stolarzy, pocisk kamienny z XV w., urny kultury łużyckiej. Muzeum współpracuje naukowo z podobnymi placówkami w regionie. Jest instytucją muzealną właściwą także dla gmin sąsiednich, tj. Przemkowa, Małomic i Niegosławic, wchodzących w skład dawnego powiatu szprotawskiego.

W związku z pracami nad ustawą o usuwaniu pomników związanych z ustrojem komunistycznym, działacze Muzeum Ziemi Szprotawskiej podejmują działania mające zapobiec usuwaniu pomników powstałych zgodnie z historyczną prawdą.

Programy badawcze

Efekty prac badawczych w ciągu istnienia Muzeum Ziemi Szprotawskiej są publikowane na łamach magazynu popularno-naukowego, a także w prasie i na stronie internetowej muzeum. Obecne programy badawcze prowadzone przez muzeum:

• Wały Śląskie
• Zamek Szprotawski
• Gród Chrobry w Szprotawie
• Bitwa pod Przemkowem 1015
• Białe plamy Borów Dolnośląskich
• Podziemia Szprotawy
• Flins
• Krzyż pokutny w Lubiechowie