” | Kościół i Klasztor oo. Kapucynów w stylu barokowym, z kamienną fasadą, sklepieniem kolebkowym, i przylegającymi pomieszczeniami klasztornymi. Jest siedzibą Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego.
Budowla z kamienia z kamieniołomu w Czarnorzekach. Pierwotna polichromia wnętrza świątyni, z elementami malarstwa iluzjonistycznego, wykonana przez Franciszka Smuglewicza i A. Kucharskiego. Dziedziniec przedkościelny z kamienną figurą Matki Bożej pośrodku, otoczony oryginalnym ogrodzeniem z postaciami męczenników: Świętego Wojciecha i św. Jana Nepomucena, z Drogę Krzyżową, z obrazami namalowanymi przez W. Barwickiego. W kościele i klasztorze są obrazy Matki Bożej, św. Franciszka z Asyżu, św. Antoniego z Padwy i św. Feliksa z Cantalice.
Gdy 1753 r. sprowadzono zakon kapucynów, zaczęto według projektu Innocentego Bartha wznosić na zewnątrz Bramy Węgierskiej, na placu kościoła św. Jakuba, kościół i klasztor. Powstał on dzięki ofiarności: Jana Klemensa Branickiego – starosty krośnieńskiego (1720), wojewody krakowskiego i hetmana wielkiego koronnego, Aleksandra Jaworskiego – rejenta sanockiego, oraz Wacława Hieronima Sierakowskiego – biskupa przemyskiego. Rozpoczęcie budowy utrudniały zaborcze działania wojsk i po 1772 r. dekrety cesarskie likwidujące klasztory kapucynów. Budowę rozpoczęto w 1771 roku, fundamenty były już w 1773 r., lecz w 1781 r. kościół stanął bez sklepienia.
Sklepienie wykonano 1809 r., ponieważ w tym czasie władze austriackie niemal podjęły decyzję o kasacie krośnieńskiego zakonu kapucynów, jak np. w pobliskim Bliznem (1785}. Przystąpiono do prac wewnątrz kościoła i tworzenia iluzjonistycznych polichromii, które do tej pory stanowią wielką jego atrakcję. Organizatorem całego przedsięwzięcia był stale walczący o prawa kapucynów brat inż. Innocenty Barth, z zawodu architekt. Ukończono kościół w 1811 r.; we wrześniu 1811 roku nastąpiła uroczysta konsekracja świątyni.
Na ścianach świątyni tablice poświęcone;
- dr. Modestowi Humieckiemu (1842-1899) – burmistrzowi Krosna z napisem: "Modest Humiecki naonczas najlepszy prefekt krośnieńskiego grodu, doskonały dr medycyny, właściciel ziemski Rzepnika, dokonał żywota w 1899 r.
- o. prowincjałowi Józefowi Krzysikowi (Krzysikiewiczowi) (1800-1882) - malarzowi, opiekunowi powstańców, autorowi prac teologicznych
- o. Innocentemu Barthowi, - projektantowi tej świątyni
W czasie stanu wojennego odbywały się przy tym kościele patriotyczne wiece po mszach za Ojczyznę, podczas których składano kwiaty w kształcie krzyża i odsłonięto cztery tablice (upamiętniające poległych w czasie stanu wojennego, Katyń, napaść ZSRR na Polskę i marszałka Józefa Piłsudskiego. Dlatego nazwano to miejsce kolebką wolności.
W 1879 roku ustawiono w prezbiterium nowy ołtarz (dzieło R. Łapczyńskiego i S. Janika) z rokokowym wizerunkiem Ukrzyżowanego, a w dwadzieścia lat później ołtarze boczne.
O.Stanisław Parysz (o. Medard), w l. 1953-1956, mimo prześladowań Kościoła, wybudował kaplicę Matki Bożej (obecnie Adoracji Najświętszego Sakramentu). Do najbardziej zasłużonych kapłanów należą: projektant tego kościoła Inocenty Barth, o. prowincjał Józef Krzysik, Hieronim Ryba, Stanisław Parysz, Józef Śleboda, Bogusław Piechuta. |
