Kampinoski Park Narodowy

0

Kampinoski Park Narodowy – polski park narodowy utworzony w 1959 roku w województwie warszawskim (obecnie województwo mazowieckie).

21 stycznia 2000 KPN został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO.

Obejmuje tereny Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły, w zachodniej części Kotliny Warszawskiej. W puszczy, która jest pozostałością po Puszczy Mazowieckiej, zaczęto karczowanie polan, uprawę ziemi i budowę osad w XVII w. Osady rozrastały się w miarę powiększania areału rolnego. W XX wieku sytuacja uległa zmianie. Od końca lat 70. ziemia jest wykupywana przez KPN i stopniowo zalesiana, a osadnictwo ograniczane. Na odtworzenie boru potrzeba 150 lat, by powstał najbardziej cenny drzewostan grądowy – 350 do 400 lat. Powierzchnia parku wynosi 38 544 ha, powierzchnia otuliny 37 756 ha.

Wydmy powstałe w pradolinie Wisły i obszary bagienne są najbardziej charakterystycznymi elementami tutejszego krajobrazu. Wydmy Parku uważane są za najlepiej zachowany kompleks wydm śródlądowych w skali Europy. Tak kontrastowe środowiska sprzyjają różnorodności świata roślin i zwierząt. Bagna porośnięte są roślinnością łąkową, turzycami, zaroślami i lasami bagiennymi, do których należą występujące w Parku lasy olsowe i łęgowe. Najczęściej spotykanym w Puszczy Kampinoskiej zespołem leśnym jest kontynentalny bór sosnowy świeży. Z dębów stanowiących tu ważną domieszkę – około 10% – występują trzy gatunki, dwa rodzime: dąb szypułkowy i dąb bezszypułkowy oraz pochodzący z Ameryki dąb czerwony.

Park i dolina nieuregulowanej Wisły ze starorzeczami, piaszczystymi łachami, wyspami i zaroślami stanowią ważne miejsce bytowania wielu zwierząt. Wśród nich znajdują się gatunki przywrócone naturze: łoś – będący symbolem parku, bóbr oraz ryś.

Tereny Parku mają bogatą historię, związaną z walkami o niepodległość. Miały tu miejsce walki powstańcze w 1794 i 1863, walki armii Poznań we wrześniu 1939, a także walki w 1944. Znajdują się tu: mogiły powstańców z 1863, cmentarz partyzantów, jak również cmentarz w Palmirach, na którym spoczywają Polacy rozstrzelani przez Niemców w latach 1939-1944.

Na terenie parku dozwolona jest turystyka piesza, rowerowa i konna. Służą jej znakowane szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz Kampinoski Szlak Rowerowy o długości 144,5 km. W okresie wiosenno-letnim bardzo atrakcyjnym środkiem dojazdu na północno-zachodni skraj parku, do Wilczy Tułowskich, jest zabytkowa kolej wąskotorowa z Sochaczewa.

Obszar parku został uznany przez Parlament Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej. W 2000 KPN wraz z otuliną został wpisany na listę rezerwatów biosfery jako Rezerwat Biosfery „Puszcza Kampinoska”. Strefę centralną rezerwatu tworzą obszary ochrony ścisłej parku, strefę buforową obszary ochrony częściowej i krajobrazowej, zaś strefą przejściową jest otulina.

Czytaj dalej

Kampinoski Park Narodowy – polski park narodowy utworzony w 1959 roku w województwie warszawskim (obecnie województwo mazowieckie).

21 stycznia 2000 KPN został wpisany na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO.

Obejmuje tereny Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły, w zachodniej części Kotliny Warszawskiej. W puszczy, która jest pozostałością po Puszczy Mazowieckiej, zaczęto karczowanie polan, uprawę ziemi i budowę osad w XVII w. Osady rozrastały się w miarę powiększania areału rolnego. W XX wieku sytuacja uległa zmianie. Od końca lat 70. ziemia jest wykupywana przez KPN i stopniowo zalesiana, a osadnictwo ograniczane. Na odtworzenie boru potrzeba 150 lat, by powstał najbardziej cenny drzewostan grądowy – 350 do 400 lat. Powierzchnia parku wynosi 38 544 ha, powierzchnia otuliny 37 756 ha.

Wydmy powstałe w pradolinie Wisły i obszary bagienne są najbardziej charakterystycznymi elementami tutejszego krajobrazu. Wydmy Parku uważane są za najlepiej zachowany kompleks wydm śródlądowych w skali Europy. Tak kontrastowe środowiska sprzyjają różnorodności świata roślin i zwierząt. Bagna porośnięte są roślinnością łąkową, turzycami, zaroślami i lasami bagiennymi, do których należą występujące w Parku lasy olsowe i łęgowe. Najczęściej spotykanym w Puszczy Kampinoskiej zespołem leśnym jest kontynentalny bór sosnowy świeży. Z dębów stanowiących tu ważną domieszkę – około 10% – występują trzy gatunki, dwa rodzime: dąb szypułkowy i dąb bezszypułkowy oraz pochodzący z Ameryki dąb czerwony.

Park i dolina nieuregulowanej Wisły ze starorzeczami, piaszczystymi łachami, wyspami i zaroślami stanowią ważne miejsce bytowania wielu zwierząt. Wśród nich znajdują się gatunki przywrócone naturze: łoś – będący symbolem parku, bóbr oraz ryś.

Tereny Parku mają bogatą historię, związaną z walkami o niepodległość. Miały tu miejsce walki powstańcze w 1794 i 1863, walki armii Poznań we wrześniu 1939, a także walki w 1944. Znajdują się tu: mogiły powstańców z 1863, cmentarz partyzantów, jak również cmentarz w Palmirach, na którym spoczywają Polacy rozstrzelani przez Niemców w latach 1939-1944.

Na terenie parku dozwolona jest turystyka piesza, rowerowa i konna. Służą jej znakowane szlaki turystyczne o długości około 360 km oraz Kampinoski Szlak Rowerowy o długości 144,5 km. W okresie wiosenno-letnim bardzo atrakcyjnym środkiem dojazdu na północno-zachodni skraj parku, do Wilczy Tułowskich, jest zabytkowa kolej wąskotorowa z Sochaczewa.

Obszar parku został uznany przez Parlament Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej. W 2000 KPN wraz z otuliną został wpisany na listę rezerwatów biosfery jako Rezerwat Biosfery „Puszcza Kampinoska”. Strefę centralną rezerwatu tworzą obszary ochrony ścisłej parku, strefę buforową obszary ochrony częściowej i krajobrazowej, zaś strefą przejściową jest otulina.

Historia

W latach trzydziestych utworzono w Puszczy Kampinoskiej pierwsze rezerwaty (Granica, Sieraków, Zamczysko) za sprawą badań Romana (badania florystyczno-fitosocjologiczne) i Jadwigi (badania geomorfologiczno-geologiczne) Kobendzów

Park został powołany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 stycznia 1959 roku. Został założony na powierzchni 407 km². Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 września 1997 jego powierzchnia została zmieniona na 385,4433 km²

Położenie

Pierwotnie położony w powiatach nowodworskim, pruszkowskim i sochaczewskim w województwie warszawskim. Rozciąga się na na północny zachód od Warszawy. Pokrywa się z terenami Puszczy Kampinoskiej.

Środowisko abiotyczne

Na terenie parku występują wydmy (paraboliczne i wały wydmowe) i bagna.

Gleby i budowa geologiczna

Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego występują zwykle kwaśne i mało żyzne gleby wytworzone z piasków eolicznych: gleby rdzawe i bielicowe oraz gleby gruntowoglejowe. Można spotkać też: czarne ziemie, gleby gruntowoglejowe, mułowe, torfowe, murszowe i murszowate, a czasem mady rzeczne.

Fauna i flora

Fauna

Ssaki:

  • łoś (od 1951)
  • bóbr (od 1981)
  • ryś (od 1992)
  • wydra
  • kuna leśna
  • lis
  • jeż wschodni
  • jenot
  • sarna
  • jeleń
  • dzik
  • nietoperz
  • borsuk

Ptaki:

  • sowa błotna
  • bocian czarny
  • bocian biały
  • żuraw
  • derkacz
  • bąk zwyczajny
  • bączek
  • zimorodek zwyczajny
  • wodniczka
  • orlik krzykliwy
  • błotniak
  • rybitwy
  • dzięcioły

Szata roślinna

Lasy stanowią 70% powierzchni Kampinoskiego Parku Narodowego. Dominującym siedliskiem roślinnym jest bór świeży.

drzewa:

  • dąb
  • brzoza
  • jesion
  • olcha
  • topola

relikty glacjalne:

  • chamedafne północna
  • zimoziół północny
  • goździk piaskowy
  • łyszczec baldachogronowy
  • sasanka łąkowa
  • wężymord stepowy
  • owsica łąkowa
  • wiśnia kwaśna

element subatlantycki:

  • goździeniec okółkowy
  • chroszcz nagołodygowy
  • skalnica ziarnista
  • wąkrota zwyczajna
  • prosiennicznik nagi
  • tomka oścista

gatunki subkontynentalne (oprócz ww. reliktów):

  • leniec bezpodkwiatkowy
  • krwawnik pannoński
  • kocanki piaskowe

gatunki górskie:

  • paproć górska
  • paprotnik kolczysty
  • nerecznica górska
  • świerzbnica leśna
  • pępawa miękka

gatunki borealne i borealno-górskie:

  • wroniec widlasty
  • nerecznica grzebieniasta
  • wierzba czarniawa
  • pomocnik baldaszkowy

Formy ochrony przyrody

Park jest obszarem NATURA 2000 oraz Rezerwatem Biosfery.

Na terenie parku lub w okolicach znajdują się:

Obszary ochrony ścisłej
  • Biela
  • Cyganka
  • Czapliniec
  • Czarna Woda
  • Czerwińskie Góry
  • Debły
  • Granica
  • Kaliszki
  • Kalisko
  • Karpaty
  • Krzywa Góra
  • Nart
  • Pożary
  • Przyćmień
  • Roztoka
  • Rybitew
  • Sieraków
  • Wilków
  • Zaborów Leśny
  • Zamczysko
  • Żurawiowe
  • Klukowo

Szlaki turystyczne

Szlaki piesze

  • Szlaki główne:
    • Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej (Dziekanów Leśny – Wiersze – Brochów) 55,8 km
    • Północny Szlak Leśny im. Teofila Lenartowicza (Śladów – Piaski Królewskie – Janówek) 39,6 km
    • Południowy Szlak Leśny (Dziekanów Leśny – Granica – Żelazowa Wola) 56,1 km
    • Południowy Szlak Krawędziowy (Kampinos – Granica – Leszno – Dąbrowa Leśna) 49,8 km
    • Północny Szlak Krawędziowy (Tułowice – Grochale Nowe – Modlin) 41,0 km
    • Szlak im. Powstańców Warszawskich (Leszno – Wiersze – Truskaw) 19,5 km
    • Szlak im. Aleksandra Janowskiego (Leoncin – Stara Dąbrowa – Leszno) 21 km
    • Szlak im. Zygmunta Padlewskiego (Kampinos – Granica – Nowe Polesie) 16,3 km
  • Szlaki łącznikowe:
    • Szlak im. Stefana Żeromskiego (Wólka Węglowa – Uroczysko Na Miny) 7,3 km
    • Podwarszawski Szlak Pamięci (Laski – Wólka Węglowa) 11,7 km
    • Szlak Przechadzkowy (Izabelin – Wólka Węglowa) 7,3 km
    • Szlak im. Antoniego Trębickiego (Palmiry – Mogilny Mostek) 2,6 km
    • Szlak im. Kazimierza W. Wójcickiego (Truskaw – Palmiry) 11,5 km
    • Palmirski Szlak Łącznikowy (Cmentarz Palmiry – Truskaw) 3,5 km
    • Szlak Borowy (Nowiny – Krzywa Góra) 4 km
    • Brochowski Szlak Łącznikowy (Brochów – Borowa Góra) 8,3 km

Szlaki rowerowe

  • Szlak główny
    • Kampinoski Szlak Rowerowy (wokół KPN) 144,5 km
  • Szlaki łącznikowe:
    • (z Niepokalanowa, Sochaczewa, Secymina, Modlina, Czosnowa, Dziekanowa i Starego Bemowa)
    • Szlak, Wisły (z Powsina przez Powiśle).
    • Szlak Wisły (z Chomiczówki).

Działalność parku

Zarządzeniem z 8 grudnia 2009 roku minister środowiska powołał na pięcioletnią kadencję Radę Naukową w składzie:

  • prof. dr hab. Roman Andrzejewski – ekolog;
  • prof. dr hab. Eugeniusz Bernadzki – leśnik-ekolog;
  • mgr Marek Bojanowicz – ekonomista, Towarzystwo Przyjaciół KPN;
  • prof. dr hab. Danuta Czępińska-Kamińska – gleboznawca, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego;
  • mgr inż. Andrzej Fiołek – Wójt Gminy Brochów;
  • prof. dr hab. Jacek Goszczyński – zoolog, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego;
  • Lechosław Herz;
  • mgr Bartłomiej Kolipiński – planowanie przestrzenne, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego;
  • dr hab. Ewa Krogulec – hydrolog, Uniwersytet Warszawski;
  • dr inż. Piotr Lutyk – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie;
  • mgr Witold Malarowski – Wójt Gminy Izabelin;
  • dr Dorota Michalska-Hejduk – fitosocjolog, Uniwersytet Łódzki;
  • prof. dr hab. Romuald Olaczek – ekolog-geobotanik, Uniwersytet Łódzki;
  • mgr Anna Ronikier-Dolańska – Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie;
  • Waldemar Roszkiewicz;
  • doc. dr hab. Jerzy Solon – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w Warszawie;
  • prof. dr hab. Henryk Tracz – leśnik-ekolog, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego;
  • dr Jerzy Wojtatowicz – architekt krajobrazu, Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie;
  • dr Bogumił Wicik – geograf, Uniwersytet Warszawski;
  • mgr inż. Jan Zychliński – Starosta Powiatu Warszawskiego Zachodniego.

Kampinoski Park Narodowy - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.