Dworzec Wschodni
Czytaj dalej
Warszawa Wschodnia Osobowa (znana jako Dworzec Wschodni) – jeden z ważniejszych warszawskich dworców kolejowych, położony na warszawskiej linii średnicowej. Budynek dworca położony jest w dzielnicy Praga-Południe między ulicami Kijowską a Lubelską, na zachodnim krańcu terenów stacji. Pod względem ogólnej liczby odprawianych pociągów jest drugim dworcem Warszawy, po Dworcu Zachodnim. Wszystkie pociągi zatrzymujące się na Dworcu Centralnym i Śródmieściu (dwóch głównych dworcach stolicy – dalekobieżnym i podmiejskim) zatrzymują się również na Dworcu Wschodnim. HistoriaPowstanie Dworca Wschodniego wiąże się z budową Kolei Warszawsko-Terespolskiej, w ramach której w roku 1866 oddano do użytku Dworzec Terespolski (zwany także Dworcem Brzeskim), położony mniej więcej w połowie drogi między obecnym dworcem a ul. Targową. Ten dworzec czołowy obsługiwał głównie pociągi w kierunku Brześcia i Lublina. Jako jeden z nielicznych warszawskich dworców uniknął w 1915 większych zniszczeń ze strony wycofujących się wojsk rosyjskich. Podczas przebudowy Warszawskiego Węzła Kolejowego rozpoczętej w 1919 dworzec został przebudowany na czołowo-przelotowy i od 1933 stał się elementem warszawskiej linii średnicowej. W pierwszych dniach września 1939 dworzec był wielokrotnie bombardowany, wielu ewakuujących się mieszkańców Warszawy zostało rannych. Pomoc niosły im warszawskie harcerki i uczennice, z których część zginęła 5 września w kolejnym bombardowaniu. Ich pamięci poświęcony jest głaz ustawiony naprzeciwko jednego z wejść do dworca od strony ul. Kijowskiej. W 1944 dotychczasowy budynek uległ zniszczeniu. Po wojnie jego funkcje przejęły obiekty prowizoryczne, nazwane nieco na wyrost Dworcem Wschodnim. Elementem całkowitej przebudowy tego rejonu Pragi po zakończeniu II wojny światowej była przebudowa i gruntowna modernizacja układu torowego stacji Warszawa Wschodnia. Nowy budynek dworca zaplanowano w miejscu oddalonym od dotychczasowego o ok. 200 metrów w kierunku wschodnim, co wynikało z zamiaru poprowadzenia w tamtym rejonie alei Tysiąclecia – części planowanej obwodnicy śródmiejskiej Warszawy. W odległości ok. 100 metrów od obecnego gmachu dworcowego w kierunku ul. Targowej zachował się niewielki fragment skrzydła budynku dawnego Dworca Terespolskiego, obecnie zaadaptowany na punkt skupu złomu. Budowę, zaplanowaną początkowo na dwa lata, prowadzono w latach 1962-1969. W 1965 oddano do użytku część obsługującą ruch podmiejski z halą południową (od strony ul. Lubelskiej). Główny budynek dworca, od strony ul. Kijowskiej, z przeszkloną halą przykrytą dachem z olbrzymich kratownic, otwarto 17 stycznia 1969 roku. Przez kilka lat, aż do wybudowania Dworca Centralnego, Dworzec Wschodni był najnowocześniejszą i najbardziej reprezentacyjną budowlą tego typu w Warszawie (otrzymał tytuł Mistera Warszawy). Dachy obu hal dworcowych mają nowatorską konstrukcję i ciekawą formę geometryczną. Do wystroju użyto różnokolorowych marmurów, porowatego trawertynu i betonu i zróżnicowanej fakturze, kawiarnię ozdobiła abstrakcyjna mozaika Marii Leszczyńskiej. Na dworcu zlokalizowano m.in. nowoczesną restaurację i bar samoobsługowy, księgarnię i salon fryzjerski. Jednak wiele lat zaniedbania i braku remontów spowodowało fatalny stan techniczny dworca. Projektant już w połowie lat 70. alarmował, że oszczędności materiałowe do jakich został zmuszony przez władze podczas projektowania i budowy sprawiają, iż dworzec nadaje się do natychmiastowego remontu. Zaniedbanie to sprawiło, że w rankingu przeprowadzonym podczas wakacji 2008 roku przez Gazetę Wyborczą Dworzec Wschodni oceniono jako najgorszy spośród 23 dworców największych polskich miast (choć np. pod względem czystości i poczucia bezpieczeństwa jeszcze gorsze oceny otrzymał Dworzec Centralny). Zdaniem dziennikarzy działało tu zbyt mało kas biletowych, hol dworca był zanieczyszczony przez gołębie, a wieczorem i nocą zaciemniony jak podczas nalotów w czasie wojny. Dworzec był też zupełnie nieprzyjazny dla niepełnosprawnych. Źle oceniono estetykę dworca, toalety, poczekalnie i przechowalnie bagażu, stosunkowo dobrze – dostępność usług i połączenia komunikacyjne z miastem. Również Najwyższa Izba Kontroli w październiku 2008 r. po kontroli przeprowadzonej na 223 dworcach kolejowych w Polsce stwierdziła, że Dworzec Wschodni był wówczas jednym z najgorszych pod względem stanu technicznego. Uznano, że był niedostosowany do obsługi osób niepełnosprawnych (bariery architektoniczne, zbyt wysokie pulpity kasowe, mało miejsca w toaletach) oraz że PKP nie zapewniały tu pasażerom wystarczającego bezpieczeństwa i pozwalały na stałe przebywanie na dworcu osób bezdomnych (w raporcie NIK znalazły się nawet zdjęcia kloszardów). Nie utrzymywały też czystości w budynku dworca (w holu stale żerowały gołębie) i terenach przyległych, a nawet stwarzały zagrożenie sanitarne (wskutek zamykania toalet). Przed Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej w 2012 kosztem 60 mln zł przeprowadzono remont i modernizację dworca według projektu Biura AiB. Zmodernizowano obie hale dworcowe, w dużej hali wydzielono szklanymi ścianami część kasową, usunięto stragany i prowizoryczne pawilony handlowe, zainstalowano nowoczesny system informacji dworcowej z elektronicznymi tablicami oraz monitoring, odnowiono przejścia pod peronami. Przed halą podmiejską od strony ul. Lubelskiej uruchomiono dworzec autobusowy przeniesiony z dawnego dworca PKS Stadion. Nie udało się zbudować wind i schodów ruchomych na perony oraz zadaszeń nad peronami. Ruch kolejowyStacja przyjmuje i wyprawia pociągi dalekobieżne, kierowane przez Warszawę Centralną i Zachodnią na południe, zachód i północny zachód kraju (w tym pociągi na Śląsk przez CMK, a także międzynarodowe pociągi w kierunku Niemiec). Dla pociągów wyprawianych z Warszawy Zachodniej w kierunku wschodnim i północnym (m.in. do Gdyni, Lublina oraz w kierunku granicy z Białorusią) oraz pociągów przejeżdżających tranzytem przez Warszawę jest stacją przelotową. Pociągi od strony Lublina jadące dalej przez linią nr 9 w kierunku Trójmiasta, zmieniają kierunek jazdy na Dworcu Wschodnim, nie przejeżdżając przez inne dworce warszawskie. Warszawa Wschodnia obsługuje także pociągi podmiejskie Kolei Mazowieckich i SKM Warszawa (obecnie linia S1, S2 oraz S3). Ruch towarowy omija Dworzec Wschodni, jest bowiem prowadzony przez stację Warszawa Gdańska. Dotyczy to jednak tylko znajdującej się na krańcu linii średnicowej, pasażerskiej części stacji. Na wschód od niej położona jest duża stacja towarowa, pełniąca funkcje stacji rozrządowej pod nazwą Warszawa Wschodnia Towarowa (spotykana jest także nazwa Warszawa Wschodnia Rozrządowa). PrzewoźnicyNa przystanku zatrzymują się pociągi: PKP IntercityStacja obsługuje połączenia dalekobieżne w stronę: Katowic, Rybnika (przez Częstochowę), Raciborza, Bielska Białej, Wrocławia (przez Katowice), Krakowa, Rzeszowa, Lublina, Poznania, Gdyni (przez Bydgoszcz, Gdańsk), Białegostoku, Łodzi, Wrocławia (przez Łódź), Szczecina, Świnoujścia. Koleje MazowieckiePrzewozy RegionalneSzybka Kolej Miejska1 Wybrane kursy są wydłużone do stacji Legionowo Piaski (obecnie 3 kursy dziennie). 2 Wybrane kursy są przez Warszawę Centralną (z pominięciem stacji Warszawa Ochota, Warszawa Śródmieścia, Warszawa Powiśle, Warszawa Stadion). Budynek dworcaZaprojektowany przez Arseniusza Romanowicza i Piotra Szymaniaka w latach 1956–1961 Dworzec Wschodni otrzymał formę dwubryłową, z głównym wejściem i zespołem handlowo-usługowym od strony północnej układu torowego oraz mniejszym terminalem do obsługi linii podmiejskich od strony południowej. Dworzec posiada siedem peronów typu wyspowego, numerowanych od strony głównego budynku przy ul. Kijowskiej. Perony od 1 do 4 obsługują ruch dalekobieżny, perony 6 i 7 przeznaczone są do obsługi ruchu podmiejskiego, zaś peron 5 jest uniwersalny. Perony są częściowo zadaszone i połączone trzema przejściami podziemnymi. W latach 2010-2012 dworzec przeszedł kapitalny remont. Zachowano jedynie pierwotną konstrukcję stalową hali od ul. Kijowskiej, która została naprawiona i zabezpieczona antykorozyjnie. Zainstalowano nowe elewacje szklane, nowe podłogi z kamienia, instalacje techniczne, urządzenia sanitarne. Wyremontowany budynek dworca oddano do użytku z końcem maja 2012. Po remoncie budynek prezentuje się równie okazale jak w początkach swego istnienia. Remontu nie wykonano na peronach (przeprowadzono jedynie drobne prace kosmetyczne), ich naprawa i przebudowa zaplanowana jest na kolejne lata. Otoczenie dworcaNiewygodne oddalenie Dworca Wschodniego od ul. Targowej wynikało z planów budowy alei Tysiąclecia, mającej stanowić część obwodnicy śródmiejskiej Warszawy (wg obecnych założeń obwodnica będzie znajdowała się dalej na wschód). Pamiątką po nich jest przedłużona i ślepa ul. Kijowska oraz zachowany pod peronami 6. i 7. dworca niedokończony tunel dla dwupasmowej ulicy wraz z linią tramwajową, której budowa była planowana na lata 2008-2011. Połączyć miała ulicę Grochowską z rondem Żaba. W 2010 uchwalono miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego rejonu dworca. Plan przewiduje m.in.:
DojazdSKM:
autobusami:
tramwajami:
Dworzec w filmieW czasach swojej świetności dworzec kilkakrotnie „występował” w filmach fabularnych, m.in.
|
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
- 113 odsłon