Dom Długosza

0

Dom Długosza w Krakowie – XIV-wieczny budynek w Krakowie mieszczący się na rogu ulicy Kanoniczej i ul. Podzamcze. Swoją nazwę zawdzięcza Janowi Długoszowi, kronikarzowi polskiemu, który mieszkał w tym domu w XV wieku.

Czytaj dalej

Dom Długosza w Krakowie – XIV-wieczny budynek w Krakowie mieszczący się na rogu ulicy Kanoniczej i ul. Podzamcze. Swoją nazwę zawdzięcza Janowi Długoszowi, kronikarzowi polskiemu, który mieszkał w tym domu w XV wieku.

Historia

Pierwotnie budynek był przeznaczony pod łaźnie królewskie. W 1413 roku został przekazany krakowskiej kapitule katedralnej a następnie w 1415 roku za sprawa kanonika Mikołaja Hinczowica zaadoptowany pod mieszkania dla kanoników. W 1450 roku dom otrzymał w darze Jan Długosz, który w kolejnych latach rozbudował budynek m.in. dobudowując I piętro. W pierwszej ćw. XVI wieku mieszkańcem był historyk, geograf, profesor Akademii Krakowskiej, ksiądz kanonik krakowski, Maciej Miechowita. W 1571 roku przeprowadzono gruntowny remont, podpierając ściany zewnętrzne zachowanymi do dziś skarpami, udekorowano wnętrza malowidłami, dodano portal ozdobiony inskrypcją. W XVIII wieku, w 1775 roku przebudowano galerie od strony dziedzińca oraz dach nadając mu obecny kształt.

W 1872 roku budynek zajęła rodzina Wyspiańskich, która zaadoptowało go na potrzeby mieszkalne i połączyła z sąsiednim parterowym domem. Izba o wysoko beczkowym sklepieniu, w której znajdowała się pracownia rzeźbiarska Franciszka Wyspiańskiego, została opisana w wierszu Stanisława Wyspiańskiego U stóp Wawelu miał ojciec pracownię....

U stóp Wawelu miał ojciec pracownię,
Wielką izbę białą, wysklepioną,
żyjącą figur zmarłych wielkim tłumem;
tam chłopiec mały chodziłem, co czułem,
to później w kształty mej sztuki zakułem...

W 1900 roku na tyłach domu wybudowano seminarium duchowne i częściowo adaptowano wnętrza na potrzeby Kurii Biskupiej.

W latach 1996-1999 z inicjatywy Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK) prowadzono prace remontowo-konserwatorskie. Wyremontowano wówczas elewacje zewnętrzne od ul. Kanoniczej i ul. Podzamcze oraz wewnętrzne od strony dziedzińca, wyremontowano dach, zrekonstruowano bramę wejściową oraz ganki komunikacyjne, wymieniono podłogę i tynki w sali Długosza. W 2003 roku wykonano rekonstrukcję głównej klatki schodowej oraz schodów wejściowych i drzwi do sali Długosza.

Obecnie znajduje się tu siedziba rektoratu Papieskiej Akademii Teologicznej.

Budynek

Wejście do budynku (od ul. Kanoniczej) obramione jest renesansowym portalem, na którym znajduje się motto Nil est in homine bona mente melius (Nie ma w człowieku nic lepszego od dobrej myśli). Zdanie to zostało zacytowane przez Jana Pawła II w jego orędziu do świata polskiej nauki, 8 czerwca 1997 roku, w krakowskiej kolegiacie św. Anny. Dom Długosza został wówczas poświęcony przez papieża.

W ścianę od ul. Podzamcze wmurowana jest brązowa tablica dłuta Bronisława Chromego, upamiętniająca fakt, iż w Domu Długosza mieszkała rodzina Wyspiańskich. Zawiera ona cytat z wiersza Stanisława Wyspiańskiego U stóp Wawelu miał ojciec pracownię... Powyżej znajduje się barokowy obraz z Madonną z Dzieciątkiem.

Także od strony Podzamcze, na wysokości okien, znajduje się kamienna płaskorzeźbiona płyta fundacyjna, pochodząca ze zburzonego domu Psałterzystów na Wawelu. Dom ten był fundacją Jana Długosza i właśnie on został przedstawiony na płaskorzeźbie, klęcząc między Madonną i Janem Chrzcicielem. Tablica, opatrzona datą 1480, do Domu Długosza została przeniesiona w 1876 roku.


Dom Długosza - to miejsce nie posiada jeszcze przewodnika. Jeśli znasz to miejsce, to tutaj możesz napisać przewodnik.