Arsenał Miejski

Arsenał Miejski – położony jest przy ulicy Pijarskiej na Starym Mieście w Krakowie. Obecnie mieści się w nim ekspozycja części zbiorów Muzeum Książąt Czartoryskich.

1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie (pol.). 30 września 2014. .

Arsenał Miejski – położony jest przy ulicy Pijarskiej na Starym Mieście w Krakowie. Obecnie mieści się w nim ekspozycja części zbiorów Muzeum Książąt Czartoryskich.

Historia Arsenału

Został wybudowany z łamanego piaskowca w latach 1565–1566 przez budowniczego miejskiego Gabriela Słońskiego. Był to pierwotnie budynek parterowy, stojący przy murach obronnych pomiędzy basztami Stolarzy i Cieśli, niedaleko Barbakanu. W zachowanej do dziś kolebkowo sklepionej sali przechowywano strzelby i działa. Beczki prochu dla bezpieczeństwa trzymano w podziemnym magazynie. Był drugim arsenałem w Krakowie, po wzniesionym kilkadziesiąt lat wcześniej przy Bramie Grodzkiej Arsenale Królewskim. W roku 1626 arsenał otrzymał nowe sklepienie oraz został przykryty łamanym dachem krakowskim.

Na początku XIX wieku ocalał przed rozbiórką, która dotknęła większość murów obronnych dzięki interwencji senatora Feliksa Radwańskiego. W latach 1854–1861 arsenał został przebudowany przez Antoniego Stacherskiego. Nadbudowano piętro z przeznaczeniem na magazyn i koszary, a budynek otrzymał kształt włoskiego, wczesnorenesansowego zameczku. W 1874 r. gmina ofiarowała Arsenał razem z basztami Stolarską i Ciesielską na cele muzealne księciu Władysławowi Czartoryskiemu. Zostały zakupione również sąsiednie kamienice i część dawnego klasztoru oo. Pijarów. Po adaptacji budynków, opracowanej przez Maurycego Ouradou powstał zespół architektoniczny, składający się z Pałacu, tzw. Klasztorka i Arsenału, połączonych ze sobą pomostami.

W roku 1876 został poświęcony i otwarty Klasztorek. Data uważana jest za otwierającą nowy okres w historii muzeum, zwanego Muzeum Książąt Czartoryskich. Przez długi czas w Arsenale mieściła się Biblioteka Czartoryskich, od 1961 r. księgozbiór znajduje się w kamienicy przy ul. św. Marka 17 w Krakowie. W latach 1965-1975 Arsenał został przebudowany według projektu S. Świszczowskiego.

Arsenał obecnie

W Arsenale Miejskim mieści się Galeria sztuki starożytnej. Wejście do sali wystawowej prowadzi przez przewiązkę między klasztorkiem a dawnym arsenałem. Znajdują się tam zabytki kultury greckiej, egipskiej, etruskiej oraz rzymskiej. Zgromadzone obiekty pochodzące z okresu od III tysiąclecia p.n.e. do IV wieku n.e. a wśród nich m.in. sarkofagi egipskie wraz z mumią, grobowce etruskie oraz liczne rzeźby.